Εκτύπωση

Οτι υπήρχε κάποια σχέση ανάμεσα σε αρχαίους Αρκάδες και αρχαίους Θηβαίους προκύπτει κυρίως από τον «ιστορημένο μύθο». Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λατρεία της Θεάς Δήμητρας στην Αρκαδική Θέλπουσα και στην Βοιωτική Τιλφούσα, αντίστοιχα και, φυσικά, οι συνθήκες γέννησης του περίφημου ίππου Αρείονα.

Στην Θέλπουσα, ο Αρείων περνάει από τον Ποσειδώνα στον βασιλιά του Ογκείου Όγκιο, κατόπιν στον Ηρακλή (για να πολεμήσει τον γυιό του θεού Άρη Οινόμαο, βασιλιά της Πίσας στην Ήλιδα) και καταλήγει στον θρυλικό βασιλιά του Άργους Άδραστο. Στην Βοιωτία, ο Ποσειδώνας δίνει τον Αρείονα στον βασιλιά της Αλιάρτου Κοπρέα, αυτός στον Ηρακλή (για να νικήσει τον γυιό του θεού Άρη Κύκνο σε αγώνα στο ιερό του Παγασαίου Απόλλωνα) και εκείνος στον Άδραστο.

Ένα δεύτερο παράδειγμα αφορά στην νύμφη Μετώπη, κόρη του ποταμού Λάδωνα αλλά και σύζυγο του Βοιωτικού ποτάμιου θεού Ασωπού, που γέννησε μαζί με πολλές άλλες κόρες και την Θήβη. Και εδώ έχουμε μιά σοβαρή ένδειξη οτι οι Αρκάδες πρώτοι κατοίκησαν στη Βοιωτία και όχι οι Βοιωτοί στην Αρκαδία. Ετσι, ο μεγάλος Θηβαίος λυρικός ποιητής Πίνδαρος, δηλώνει με καμάρι στον 6ο Ολυμπιόνικο οτι η γιαγιά του κατάγεται από την Αρκαδία:

«ματρομάτωρ ἐμὰ Στυμφαλίς, εὐανθὴς Μετώπα»   [στ' 142]

Εξ άλλου, αναφερόμενος στην ακούσια συνεύρεση Δήμητρας και Ποσειδώνα που κατέληξε στη γέννηση του Αρείονα, ο ποιητής Καλλίμαχος επιλέγει να αναφερθεί στη θεά της Αρκαδίας με το όνομα της Βοιωτικής θεάς:

«τὴν μὲν ὃ [Ποσειδών] γ' ἐσπέρμηνεν Ἐρινύι Τιλφωσαίῃ»   [fr.652 Pfeiffer]

ενώ παράλληλα χαρακτηρίζει τον Αρείονα ως Αρκαδικό ίππο:

«κοὐχ ὧδ' Ἀρίων τὠ πέσαντι πὰρ Διὶ ἒθυσεν Ἀρκὰς ἳππος»  [fr.82 Pfeiffer]

Τέλος, ο επικός ποιητής Αντίμαχος ο Κολοφώνιος δηλώνει στη «Θηβαϊδα» του ότι [fr.25 Kinkel]:

«Ἂδρηστος Ταλαὼ υἱὸς Κρηθιάδαο
πρώτιστος Δαναῶν εὐανέτω ἢλασεν ἳππω,
Καιρόν τε κραιπνὸν καὶ Ἀρείονα Θελπουσαῖον,
τόν ῥά τ' Ἀπόλλωνος σχεδὸν ἂλσεος Ὀγκαίοιο
αὐτὴ γαῖ'ἀνέδωκε, σέβας θνητοῖσιν ἰδέσθαι

Δηλαδή η Θέλπουσα είναι «ἒδεθλον»(=περιοχή/θεμέλιο/ναός) της Ερινύος, ο Αρείων αποκαλείται Θελπουσαίος, βγήκε από τη γή (=Δη-μήτηρ) κοντά στο Όγκειο, ενώ ο Άδραστος είναι ο τρίτος ιδιοκτήτης του (μετά τον βασιλέα Όγκιο και τον Ηρακλή).

[Για περισσότερα βλ. Απ. Πιερρής, «Δημήτηρ Ερινύς στην Θέλπουσα» - αρχείο .pdf στο δίκτυο]

: | Τελευταία ενημέρωση : 25 Φεβρουάριος 2020